Podstawowym zadaniem Odazotowni Grodzisk jest oddzielanie azotu ze składu dostarczanego z poszczególnych kopalni gazu ziemnego w celu uzyskania gazu ziemnego o wysokiej zawartości metanu, tzw. gazu handlowego grupy E. Zaliczenie do kategorii zakładów dużego ryzyka wystąpienia poważnej awarii przemysłowej nastąpiło ze względu na ilość gazu ziemnego znajdującego się w instalacji, przekraczającą określoną w odpowiednim rozporządzeniu wartość progową.
Odazotownia Grodzisk posiada wdrożoną dokumentację wymaganą dla zakładów o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej określoną w Ustawie Ochrony Środowiska i powiązanych aktach prawnych.
Są to:
Dokumenty te zawierają szczegółowe informacje o występujących zagrożeniach, stosowanych środkach zapobiegania oraz systemach zabezpieczeń technicznych, a także zasadach prowadzenia działań ratowniczych. Wielkopolski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu po zaopiniowaniu przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska zatwierdził wymienione powyżej dokumenty.
Orlen Spółka Akcyjna - Oddział PGNiG w Zielonej Górze jako Prowadzący Odazotownię Grodzisk zrealizował także wynikający z zapisów prawa ustawowy obowiązek zgłoszenia zakładu jako zakładu dużego ryzyka wystąpienia poważnej awarii przemysłowej.
Gaz ziemny może być w przypadku uwolnienia przyczyną powstania mieszaniny wybuchowej, powodując tym samym ryzyko wybuchu i pożaru przy wystąpieniu zapłonu. Potencjalne zagrożenie na instalacji Odazotowni Grodzisk jest ograniczane przez stosowane w zakładzie systemy zabezpieczeń i środki techniczne przewidziane do monitoringu i kontroli procesu odazotowania gazu.
W przypadku rozszczelnienia instalacji system awaryjnego odcięcia i rozgazowania (ESD/EDP) zapewnia możliwość natychmiastowego odcięcia poszczególnych sekcji instalacji technologicznej oraz ich selektywnego rozgazowania minimalizując prawdopodobieństwo wybuchu i wystąpienia pożaru. Ponadto zakład posiada system detekcji gazów palnych, system detekcji ognia, urządzenia i systemy ochrony przeciwpożarowej (m.in.: otwarty zbiornik wody przeciwpożarowej z pompownią oraz siecią hydrantową, samoczynny system gaśniczy dla kompresorów gazu wysokometanowego, podręczny sprzęt gaśniczy) oraz zabudowany w obrębie zbiorników magazynowych LNG system podawania piany lekkiej.
Prowadzony proces technologiczny jest nadzorowany przez niezależne od obsługi Odazotowni automatyczne systemy bezpieczeństwa, które w przypadku osiągnięcia stanów niebezpiecznych wyłączają pracę instalacji oraz zatrzymują proces technologiczny.
W pobliżu instalacji Odazotowni Grodzisk i w odległości, na której może wystąpić oddziaływanie niebezpieczne w przypadku emisji gazu nie ma obiektów użyteczności publicznej, które mogą być narażone na bezpośrednie szkody.
W procesie odazotowania gazu występują również inne substancje chemiczne. Są to środki chemiczne stosowane w procesie technologicznym. Substancje te występują w ilościach nie stwarzających zagrożenia dla ludności poza obszarem zakładu.
Orlen Spółka Akcyjna – Oddział PGNiG w Zielonej Górze posiada wewnętrzne służby ratownicze, których zadaniem jest podjęcie i realizowanie działań ratowniczych w przypadku wystąpienia awarii na Odazotowni Grodzisk. W przypadku wystąpienia niebezpieczeństwa w postaci zagrożenia wybuchowego, pożarowego kierownik Odazotowni lub kierownik zmiany zgodnie z procedurą postępowania na wypadek zagrożenia opisaną w Wewnętrznym Planie Operacyjno – Ratowniczym powiadamia Straż Pożarną (Powiatowe Stanowisko Koordynacji Ratownictwa PSP numer 112 lub 998) i zakładowe służby ratownicze.
Rozpoczęcie działań ratowniczych i ogłoszenie alarmu o zdarzeniu (zagrożeniu) dla ludności okolicznej będzie odbywać się za pomocą syren i systemów informowania realizowanych przez PSP po otrzymaniu zgłoszenia z Odazotowni. Do czasu przybycia jednostek ochrony przeciwpożarowej akcja ratownicza prowadzona będzie przez pracowników Odazotowni w zakresie dostępnych i posiadanych na jednostce środków.
Po przybyciu na teren, gdzie zdarzyła się awaria, właściwe służby ratownicze Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego (PSP, OSP) w porozumieniu z kierującym działaniami ratowniczymi, będą prowadzić akcję informowania okolicznej ludności o postępowaniu podczas likwidacji zagrożenia w razie wystąpienia takiego zagrożenia. W przypadku nadzwyczajnej konieczności może być przeprowadzana ewakuacja ludzi i mienia przez odpowiednie służby. Wszystkie osoby znajdujące się w pobliżu miejsca awarii mają obowiązek bezwzględnego podporządkowania się poleceniom służb prowadzących działania ratownicze.
W przypadku wystąpienia na terenie Odazotowni Grodzisk poważnej awarii przemysłowej, osoba funkcyjna odpowiedzialna w danej chwili za ruch Odazotowni podejmuje niezwłocznie czynności mające na celu wyeliminowanie zagrożenia tj. odcina dopływ gazu wsadowego do instalacji, oraz opróżnia z substancji palnych zagrożoną część instalacji technologicznej. Kierujący akcją ratowniczą ocenia sytuację, po czym w przypadku stwierdzenia konieczności ewakuacji pracowników włącza stały sygnał dźwiękowy syreny alarmowej, jednocześnie informuje pracowników o zagrożeniu i konieczności ewakuacji. Sygnał dźwiękowy syreny alarmowej jest słyszalny zarówno w bezpośrednim otoczeniu Odazotowni, jak również w miejscowości Snowidowo. Po usłyszeniu ostrzeżenia lub alarmu osoby znajdujące się w pobliżu zdarzenia powinny:
Znajdując się w terenie otwartym:
Znajdując się w pojazdach samochdowych:
Wszyscy znajdujący się w obrębie zdarzenia zobowiązani są stosować się do poleceń osób kierujących działaniami ratowniczymi i służb porządkowych.
Odwołanie alarmu nastąpi w sposób analogiczny tj. przez ogłoszenie odwołania alarmu przez służby uczestniczące w zwalczaniu zagrożenia.
Dodatkowych informacji z zakresu bezpieczeństwa z wyłączeniem informacji o charakterze niejawnym, jak również informacji stanowiących tajemnice handlową firmy, można uzyskać w Dziale Profilaktyki i Bezpieczeństwa Ruchu, tel. 68 329 11 35.
Realizując obowiązki ustawy prawo ochrony środowiska art. 261a, prowadzący podaje do publicznej wiadomości informacje o instalacji zakwalifikowanej jako zakład dużego ryzyka poważnej awarii przemysłowej.
1. Oznaczenia prowadzącego zakład.
ORLEN SPÓŁKA AKCYJNA W PŁOCKU
ul. Chemików 7, 09 – 411 Płock,
ORLEN SPÓŁKA AKCYJNA – ODDZIAŁ PGNIG W ZIELONEJ GÓRZE
ul. Bohaterów Westerplatte 15
65 – 034 Zielona Góra
Na podstawie udzielonych pełnomocnictw przez Zarząd Orlen S.A. kierującym jest Dyrektor Orlen S.A. – Oddział PGNiG w Zielonej Górze.
Adres zakładu: Snowidowo, poczta: 62-065 Grodzisk Wielkopolski, powiat: grodziski, woj. wielkopolskie.
Więcej informacji znajdą Państwo poniżej - w załączniku!
Na terenie Odazotowni Grodzisk znajdują się następujące substancje niebezpieczne:
| Lp | Nazwa substancji | Kategoria zagrożenia | Ilość (Mg) |
| 1 | Gaz ziemny zaazotowany i wysokometanowy | H220; H280; | 7,0 |
| 2 | Gaz ziemny skroplony LNG | H220; H281; | 310,5 |
| 3 | Propan | H220; H280; | 2,0 |
1. Gaz ziemny (w maksymalnej ilości do 7,0 Mg)
Charakterystyka:
H220 - skrajnie łatwopalny gaz
H280 - zawiera gaz pod ciśnieniem, ogrzanie grozi wybuchem.
2. Gaz ziemny skroplony LNG (w maksymalnej ilości do 310,50 Mg)
Charakterystyka:
H220 - skrajnie łatwopalny gaz
H281 - zawiera schłodzony gaz, może spowodować oparzenia kriogeniczne lub obrażenia.
3. Propan (w maksymalnej ilości do 2,0 Mg)
Charakterystyka:
H220 - skrajnie łatwopalny gaz
H280 - zawiera gaz pod ciśnieniem, ogrzanie grozi wybuchem
Zgodnie z założeniami HAZOP opracowano dla Odazotowni Grodzisk Listę Zdarzeń Awaryjnych (LZA) obejmującą możliwe zdarzenia awaryjne w podstawowych instalacjach technologicznych Odazotowni Grodzisk. Lista ta obejmuje wszystkie potencjalne zdarzenia mogące wystąpić w poszczególnych węzłach instalacji. Spośród zidentyfikowanych potencjalnych scenariuszy wybranych zostało osiem o potencjalnie najbardziej negatywnych skutkach w przypadku ich zaistnienia.
W tabelach przedstawiono opis przyczyn awarii, potencjalne skutki wraz z oszacowaną wartością ryzyka.
|
Lp. |
Numer scenariusza. |
Nazwa scenariusza. | Zasięg i skutki awarii.
| ||
| Natężenie promieniowania termicznego kW/m2 / m | Nadciśnienie fali wybuchu bar / m | Stężenie gazów palnych (CH4) m | |||
| | A | Wyciek mediów w obrębie coldboxa. Transfer temperatur kriogenicznych poza sekcję coldbox– uwolnienie całości substancji z urządzenia coldbox. |
4 – 380 12,5 – 205 37,5 – 87 |
0,02 – 615 0,14 – 159 0,21 – 123 |
GGW – 30 DGW – 196 50% DGW - 324 |
| | B | Wyciek mediów w obrębie coldboxa. Transfer temperatur kriogenicznych poza sekcję coldboxu – wyciek ciekłego metanu przez otwór (F 35) |
4 – 205,4 12,5 – 118,7 37,5 – 84,2 |
0,02 – 521 0,14 – 364,7 0,21 – 252,3 |
GGW – 25,1 DGW – 129 50% DGW – 319 |
| | C | Wyciek mediów w obrębie coldboxa. Transfer temperatur kriogenicznych poza sekcję coldboxu – wyciek ciekłego metanu przez krótki odcinek rurociągu (3 m) |
4 – 61 12,5 – 50 37,5 – 44 |
0,02 – 237 0,14 – 165 0,21 – 159 |
GGW – 11 DGW – 60 50% DGW – 146 |
| |
D | Rozszczelnienie instalacji. Zadziałanie systemu ESD, rozgazowania instalacji w układzie wylotowym gazu – wypływ metanu (gazu) przez układ wylotowy |
4 – 31 12,5 – 25 37,5 – 20 |
0,02 – 61 0,14 – 38 0,21 – 36 |
GGW – 4 DGW – 16 50% DGW – 40 |
| | E | Rozszczelnienie w gazowej części instalacji usuwania CO2 – uwolnienie całości substancji z wymiennika ciepła gaz – gaz (największy wymiennik ciepła w obrębie instalacji usuwania CO2. |
4 – 190 12,5 – 104 37,5 – 48 |
0,02 – 269 0,14 – 70 0,21 – 54 |
GGW – 7 DGW – 13 50% DGW – 17 |
| | F | Rozszczelnienie w gazowej części instalacji usuwania CO2 - wypływ metanu (gaz) przez otwór (F 30) |
4 – 42 12,5 – 33 37,5 – 26 |
0,02 – 83 0,14 – 51 0,21 – 49 |
GGW – 4 DGW – 22 50% DGW - 48 |
| |
G | Rozszczelnienie w obrębie magazynu LNG – wybuch metanu (ciekłego) uwolnienie całości substancji ze zbiornika magazynowego LNG. |
4 – 596 12,5 – 325 37,5 – 143 |
0,02 – 1921 0,14 – 991 0,21 – 920 |
GGW – 183 DGW – 551 50% DGW – 681 |
| |
H | Rozszczelnienie w obrębie magazynu LNG – wyciek metanu (ciekłego) przez otwór (F 50) ze zbiornika magazynowego LNG. |
4 – 169 12,5 – 138 37,5 – 119 |
0,02 – 831 0,14 – 541 0,21 – 518 |
GGW – 49 DGW – 236 50% DGW – 446 |
Orlen S.A.
Oddział Centralny PGNiG
ul. M. Kasprzaka 25, 01-224 Warszawa
